België Een bodem in balans is hét geheim van een duurzame en weerbare tuin. Planten groeien er zoveel gemakkelijker, blijven gezonder én zijn beter gewapend tegen de droogte. Wat is het geheim van een sterke bodem?
Het kostbaarste laagje van jouw tuin zit hem in de bovenste 15 centimeter aarde. Daar krioelt het van het bodemleven. Wormen, slakken, pissebedden, duizend- en miljoenpoten, kevers, schimmels en bacteriën leven er samen in een intense wisselwerking met elkaar en met de planten. Ze breken plantenresten af tot kostbare humus, en graven poriën en gangen. In zo’n bodem vinden plantenwortels zoveel gemakkelijker water en voedsel. Ze kunnen dieper en breder groeien, waardoor ze een steviger basis hebben in moeilijker tijden. Een sterke bodem houdt het water immers langer vast tijdens droogte én voert het sneller af bij plotse wateroverlast.
De 5 gulden regels voor een sterke bodem
De essentie van een duurzame tuin? Zo weinig mogelijk in de bodem en het bodemleven ingrijpen en, waar nodig, enkel met zachte, natuurvriendelijke middelen.
1. Spit niet
Door te spitten verstoor je de zorgvuldig opgebouwde structuur van de bodem, en verdwijnt de meest dynamische en vruchtbare laag, de bovenste 15 cm, letterlijk onder de grond. Het bodemleven breekt af, bij gebrek aan zuurstof en plantenmateriaal, en er moet zich een heel nieuwe toplaag opbouwen. Al die tijd werkt de bodem van je tuin niet optimaal. Laat je siertuin ongemoeid; de moestuin maak je voorzichtig los met een spitvork of grelinette.
2. Ruim zo weinig mogelijk op
De natuur vormt een continue bron van dood plantenmateriaal voor het bodemleven. Ruim je je tuin continu op, dan haal je die voeding systematisch weg. Zonder plantenresten, geen humus. Laat dus zoveel mogelijk tuinresten liggen! Versnipper de dode stengels van de lenteschoonmaak tussen de planten. Ruim geen bladeren tussen struiken en onder hagen op, regenwormen zijn er verzot op. En tussen al dat plantenmateriaal huizen tal van nuttige insecten. Hoe meer organisch materiaal, hoe biodiverser en duurzamer je tuin wordt. De vruchtbaarheid verhoogt, de bodem houdt water en voeding beter vast, en overtollig regenwater kan sneller weg.
TIP
Tuinier je op arme, erg lichte of net heel zware grond? Zit er van nature onvoldoende organisch materiaal in je tuin? Help je planten dan bij de moeilijke start, en meng organische bodemverbeteraar zoals DCM Vivimus® Universeel in het plantgat. Het hoge gehalte aan organische stof stimuleert het bodemleven, zorgt voor extra humus, en maakt dat je planten sneller wortelen en aan de groei slaan.
Welke bodemverbeteraar voor welke plant? Zo kies je de juiste.
3. Geef de juiste voeding
Het principe van een tuin is simpel: wat je eruit haalt (groenten, bloemen, grasmaaisel), moet je er op de een of andere manier ook weer instoppen. Kies bewust voor organische meststoffen! Die voeden niet alleen je planten, ze stimuleren ook de ontwikkeling van een rijk, gevarieerd en positief bodemleven. Goed gevoede planten vormen de basis van een duurzame tuin. Ze groeien makkelijker en zijn weerbaarder tegen ziekten en plagen.
Missen je planten groeikracht? Soms heeft je tuin geen voedingsstoffen nodig, maar kalk! Je kan hiervoor gebruik maken van de DCM Bodemanalyse Testkit.
4. Houd de bodem bedekt
In de natuur vind je geen stukje aarde onbedekt, en daar is een reden voor. Een dekentje of mulchlaag van plantaardig materiaal beschermt de bodem immers tegen hevige regen, felle zon, uitdrogende wind en harde vorst. Boots de natuur in je tuin na! Onder de mulch ontwikkelt zich een intense bodemactiviteit, kiemt onkruid moeilijker en houden je planten vocht en voedingsstoffen beter vast. Kies een bodembedekker die bij je tuin past: grove of fijne schors, houtsnippers, bladeren of bladaarde, cacaodoppen, tuinresten, grasmaaisel, compost…
Welke bodembedekker voor jouw tuin? Maak hier jouw keuze.
5. Vermijd insecticiden
In een tuin met veel insecten, vogels, kleine zoogdieren en amfibieën houden planten en dieren elkaar in evenwicht, en maken plagen van slakken, rupsen en bladluizen minder kans. Maar soms is het evenwicht zoek. Dan is het aan jou om je tuin terug in evenwicht te brengen. Gebruik enkel oplossingen die je mag toepassen in de biotuin!